PERFORMANS SANATINDA RİTÜELİSTİK YAKLAŞIMLAR

Author:

Number of pages:
76-93
Language:
Türkçe
Year-Number:
2025-15

Sanat ve ritüel insanlık tarihi boyunca toplumların yaşamında önemli yeri olan kavramlardır. Sanat, insanın yaratıcılığını ve duygusal ifade biçimini ortaya koymak için yararlandığı ve farklı yaklaşım biçimleri ile ürettiği estetik ve sembolik yapıtlardır. Ritüel ise, belirli bir gelenek, sistem, yaklaşım içinde gerçekleştirilen ve sembolik anlamlar taşıyan toplumsal yapıyı, kimliği ve inanç sistemlerini pekiştirmeye yönelik tekrarlanan eylemler olarak tanımlanır. Sanat ve ritüel her ikisi de insan yaşamını derinleştiren insanlar arasındaki kolektif anlayışı güçlendiren araçlardır. Bu nedenle sanat ve ritüel insanlık tarihinde sosyal, kültürel ve siyasal gelişmenin temel dinamiklerindendir. Bu açıdan bakıldığında ritüel ve sanat arasında bir ilişkinin gerekliliği kaçınılmazdır. Ritüelin kökeni hakkında düşündüğümüzde performans sanatının 1960’lardan sonra geleneksel ritüellerle bir bağ kurduğu gözlemlenmektedir. Performans sanatçıları pagan inancına, Hristiyanlığa, mitlere ve  Şamanizm’in ritüelistik yaklaşımlarına öykünerek hem geleneksel ritüelleri yeniden canlandırmış hem de ritüelleri toplumsal bir eleştiri aracına dönüştürmüşlerdir. Araştırma kapsamında öncelikle ritüel, performans, performans sanatının tarihsel gelişimi ele alınmış ve bu kavramlar etrafında performans sanatı içerisinde örneklem olarak hem Türkiye’de hem de dünyanın diğer ülkelerinde yaşayan sanatçıların ritüelleri, mitleri performanslarında hangi bakış açıları ile ele aldıkları araştırılmıştır.

Keywords


Art and ritual have been important concepts in the lives of societies throughout human history. Art is the aesthetic and symbolic works that humans use to reveal their creativity and emotional expression and produce with different approaches. Ritual is defined as repeated actions carried out within a certain tradition, system, and approach and aimed at reinforcing social structure, identity, and belief systems that carry symbolic meanings. Art and ritual are both tools that deepen human life and strengthen collective understanding between people. Therefore, art and ritual are among the fundamental dynamics of social, cultural, and political development in human history. From this perspective, the necessity of a relationship between ritual and art is inevitable. When we think about the origin of ritual, it is observed that performance art has established a connection with traditional rituals after the 1960s. Performance artists have both revived traditional rituals and transformed rituals into a tool of social criticism by emulating pagan beliefs, Christianity, myths, and the ritualistic approaches of Shamanism. Within the scope of the research, firstly, ritual, performance and historical development of performance art were discussed and around these concepts, it was investigated from which perspectives artists living both in Turkey and other countries of the world addressed rituals and myths in their performances as examples within performance art.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 28
Number of downloads 27

Share

Uluslararası Sanat ve Estetik Dergisi
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.