Özet

               Çömlekçi tornası geçmişten günümüze kadar gelen en önemli şekillendirme araçlarından biri olmuştur. İlk örnekleri ahşap, kil ve bazalt taşından yapılmıştır. Şekilsel olarak yuvarlak bir tabladan ibaret olup, el ile döndürülüyordu. Zaman içinde benzer malzemelerden yapılan ayak ile döndürülen örnekleri de kullanılmıştır. Bazı coğrafyalarda ise bir yardımcı tarafından çubuk veya makara ile döndürülen çömlekçi torna örneklerine rastlanılmıştır. Gelişen teknoloji ile birlikte çömlekçi kullanıcı odaklı gereksinimlerinden (ergonomi, işlevsellik, hızlı, dayanıklılık vb.) dolayı birçok değişikliğe uğrayarak günümüze ulaşmıştır. Bu değişiklikleri tetikleyen en önemli unsurlar kullanıcı beklentileri olmuştur. Çünkü bir kullanıcı her zaman daha ergonomik, daha işlevsel, daha estetik ürünler ile çalışmalarını sürdürmek istemişlerdir. Bu bağlamda bu araştırmada temel yaklaşım kullanıcı beklentilerinin tasarım kriterleri ile daha başarılı bir hale getirilmesidir.

            Bu çalışma kapsamında, çömlekçi tornası kullanıcılarının, mevcut tornalara karşı memnuniyet düzeyleri ve çömlekçi tornasından olan beklentileri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda 12 akademisyenden oluşan kullanıcı grubuna beş adet yarı yapılandırılmış sorudan oluşan yüz yüze görüşmeler yapılmıştır(Ek-1). Görüşmelerin analizleri sonucunda mevcut tornaların sahip oldukları sıkıntılar ve kullanıcıların başarılı bir tasarıma sahip çömlekçi tornasından beklentileri ortaya konmuş ve tablolaştırılmıştır(Ek-2).

A RESEARCH ON THE DETERMINATION OF USER-ORIENTED POTTER'S LATHE DESIGN CRITERIA WITH ACADEMICIANS

Abstract

The potter's lathe has been one of the most important shaping tools from the past to the present day. The first samples were made of wood, clay and basalt stone. It consisted of a round table in shape, which was rotated by hand. Samples have also been used over time which made of similar materials and rotated with the foot. In some geographies, examples of potter's lathes turned by a helper with a rod or reel have been found. In some geographies, examples of potter's lathes have been found which turned by a helper with a rod or reel. Together with the developing technology because of the potter user-oriented requirements (ergonomics, functionality, speed, durability, etc) they underwent until today. The most important factors triggering these changes have been user expectations. Because users have always wanted to continue their work with more ergonomic, more functional, more aesthetic products.

Within the scope of this study, it was aimed to determine the satisfaction levels of potters' lathe users towards the existing lathes and their expectations from the potters' lathe. For this purpose, face-to-face interviews consisting of five semi-structured questions were conducted for the user group consisting of 12 academicians (Appendix-1).  

As a result of the analysis of the interviews, the problems of existing lathes and the expectations of users from a potter's lathe with a successful design were revealed and tabulated. (Appendix-2).