Bu makale, resim sanatında tat kavramını, imaj olarak tat algısını ve yapay zekâ (YZ) ile oluşturulan görsel materyallerdeki estetik deneyimi nöroestetik ve kültürel bağlam üzerinden inceler. Sanatta haz ve tat arasındaki ayrım, tarihsel filozofların görüşleri ve teknolojik gelişmelerin görsel imajların yoğunluğuyla tat duygusuna etkisi analiz edilir. YZ’nin görsel üretimdeki etik sorunları, kültürel önyargılar ve estetik algının dönüşümü değerlendirilir. Nietzsche’nin estetik üzerine görüşleri, tat kavramına örneklerle bağlanırken, Michelangelo’nun Adem’in Yaratılışı isimli eseri nöroestetik açıdan derinlemesine incelenir. Estetik deneyimin dönüşümünü anlamak amacıyla, disiplinler arası bir bakış açısıyla sanat tarihi, nöroestetik, felsefe ve yapay zekâ alanları arasında düşünsel bir bağ kurulmuştur. Bulgular, geleneksel sanatta tat kavramının duyusal, bilişsel, sezgisel ve kültürel derinliğini, imajlarda yüzeyselleşmeyi ve YZ görsellerinde hibrit bir estetik deneyimi ortaya koyar. YZ, estetik algıyı genişletse de etik sorunlar ve insan niyetinin eksikliği tat deneyimini karmaşıklaştırır. Makale, estetik deneyimin insan-makine etkileşiminde nasıl yeniden tanımlanabileceğini öne sürer.
This article explores the concept of taste in painting, the perception of taste as image, and the aesthetic experience in visual materials produced by artificial intelligence (AI), within neuroaesthetic and cultural frameworks. The study distinguishes between pleasure and taste in art, referencing philosophical perspectives throughout history, and evaluates the impact of technological developments and the saturation of visual imagery on the experience of taste. Ethical concerns surrounding AI-generated visuals, such as cultural bias and the transformation of aesthetic perception, are critically analyzed. Nietzsche’s aesthetic philosophy is linked to the notion of taste through selected examples, including a neuroaesthetic analysis of Michelangelo’s The Creation of Adam. Employing an interdisciplinary methodology, this study integrates art history, neuroaesthetics, philosophy, and AI research. Findings suggest that while traditional art offers a deeply embodied and culturally embedded notion of taste, contemporary digital imagery often results in superficial aesthetic encounters. AI-generated visuals introduce a hybrid form of aesthetic experience; however, the absence of human intentionality and unresolved ethical issues complicate the viewer's engagement with taste. This paper argues that aesthetic experience is undergoing a redefinition through the evolving dynamics of human–machine interaction.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
