ESTETİK DÜŞÜNCENİN KAVRAMSAL VE İLİŞKİSEL BOYUTU

Author:

Number of pages:
64-86
Language:
Türkçe
Year-Number:
2021-6

Estetik sözcüğü Grekçe “aisthesis” ya da “aisthanesthai” sözünden gelir. “Aisthesis” sözcüğü, duyum, duyulur algı anlamına geldiği gibi “aisthanesthai” sözcüğüde, duyu ile algılanmak anlamına gelir. Bazı düşünürlerde “estetik” sözcüğünün her iki anlamda da kullanıldığı görülebilir. Örneğin, Kant estetik sözcüğünü hem duygusallık anlamında hem de bugünkü estetik bilimi anlamında kullanır (Tunalı, 2012: 13). Estetik’in bir bilimsel araştırma alanı olarak ele alınmasının kurucusu Alexander G. Baumgarten’dır. Ona göre duyumun kendi mantığını ifade edecek özel bir terime ihtiyaç vardı ve sonunda Yunancada “duyularla ilgili” anlamına gelen aisthesis’ten hareketle buna estetik adını verdi (Baumgarten, 23: 1954). Baumgarten’a göre, mantıksal kavramanın hedefi gerçek, estetik (duyusal) kavramanın hedefi ise güzel’dir. Estetik güzelin bilimidir. Güzel, duyularla kavranan mükemmellik ve gerçek, usla kavranan mükemmelliktir. İyi ise, ahlaksal istençle ulaşılan mükemmelliktir (Tolstoy, 2015: 21). Baumgarten, 1750- 1758 yıllarında yayımladığı Aesthetica adlı yapıtında, ilk kez böyle bir bilimi temellendirir, onun konusunu belirler ve bu bilimin sınırlarını çizer. 1735 yılında yayınladığı “Meditationes philosophicae de nonnullis ad poema pertinentibus” (Şiir Üzerine Bazı Felsefi Düşünceler) adlı doktora tezinde böyle bir bilimin olanağından söz açar. İlk kez olarak estetik sözcüğü, böyle bir bilimin adı olarak estetik kitabında kullanılır. Bu çalışmada, estetik düşüncenin kavramsal boyutu ve ilişkisi irdelenecektir.

Keywords


The word aesthetics comes from the Greek word "aisthesis" or "aisthanesthai". The word "aisthesis" means sensation, perception and the word "aisthanesthai" means perceiving with the senses. It can be seen that some thinkers use the word "aesthetics" in both senses. For example, Kant uses the word aesthetics in the sense of both sensuality and today's aesthetic science (Tunalı, 2012: 13). Alexander G. Baumgarten is the founder of aesthetics as a scientific research field. According to him, a special term was needed to express its own logic of sensation, and eventually he named it aesthetics, starting from aisthesis, which means "related to the senses" in Greek (Baumgarten, 23: 1954). According to Baumgarten, the goal of logical comprehension is real, the goal of aesthetic (sensory) comprehension is beautiful. Aesthetics is the science of beauty. Beautiful is perfection perceived by the senses, and truth is perfection perceived by reason. Good is the perfection achieved by moral will (Tolstoy, 2015: 21). In his Aesthetica, published in 1750-1758, Baumgarten bases such a science for the first time, determines its subject and draws the boundaries of this science. In his doctoral dissertation titled “Meditationes philosophicae de nonnullis ad poema pertinentibus” (Some Philosophical Thoughts on Poetry), which he published in 1735, he mentioned the possibility of such a science. For the first time, the word aesthetics is used in the aesthetics book as the name of such a science. In this study, the conceptual dimension and relationship of aesthetic thought will be examined.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 5,448
Number of downloads 1,309

Share

Uluslararası Sanat ve Estetik Dergisi
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.